زیست شناسی پروانه ی گالزای گز parapodia sinaica (lep.: gelechiidae) در استان قم

پروانه ی گالزای گز، parapodia sinaica frau.، در زمره ی آفات مهم گز در استان قم می باشد. طی سال های82- 1379 با نمونه برداری در فواصل زمانی هر 15 روز از مراحل مختلف زندگی حشره و استفاده از تله ی نوری در رویشگاه های طبیعی گز (مسیله- دریاچه ی قم) و با نگهداری بعضی از مراحل زندگی آن درون ظروف پلاستیکی شفاف که حاوی یک عدد شاخه ی گز قرار گرفته در آب بود، چرخه ی زندگی آفت در شرایط طبیعی و آزمایشگاهی (رطوبت نسبی5 ± 50 درصد، دمای 1 ± 25 درجه ی سانتی گراد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) بررسی شد. این حشره زمستان را به صورت لاروهای سنین 4 و 5 درون گال ها می گذراند و در اواسط اسفند ماه، لاروها به شفیره تبدیل می شوند. دوره ی شفیرگی در شرایط طبیعی 5 ± 52 و در شرایط آزمایشگاهی 3 ± 44 روز طول کشید. اوج پرواز حشرات کامل در اواسط اردیبهشت ماه به وقوع پیوست. طول عمر حشرات کامل که با آب و قند تغذیه شده بودند 3 ± 14 و فاصله جفت گیری حشرات خارج شده از شفیره تا تخم گذاری 49/0 ± 3/2 روز طول کشید. متوسط تخم های گذاشته شده توسط یک حشره ی ماده در شرایط طبیعی منطقه 7 ± 32 عدد بود. طول دوره ی تخم گذاری83/0 ± 2/7 و طول دوره ی جنینی در شرایط طبیعی و آزمایشگاهی به ترتیب 3 ± 29 و 2 ± 25 روز بود. این حشره دارای 5 سن لاروی است که طول دوره ی سنین 1 تا 5 به ترتیب 5 ± 63، 4/3 ± 46، 8/3 ± 44، 3/5 ± 50 و 2/6 ± 97 روز محاسبه گردید. این آفت یک نسل در سال دارد. لاروها هیچ گاه از چوب تغذیه نمی کنند و با تغذیه از پوست باعث خشک شدن شاخه از انتهای گال در سال بعد می شوند. فعالیت این آفت در استان های اصفهان, خوزستان, قم و یزد، روی گونه های شورپسند گز مشاهده گردید.